VLF TESTİ NEDİR?
VLF Testi Çok Düşük Frekans anlamına gelen ''Very Low Frequency'' Kelimelerinin baş harflerinden oluşur. VLF testi geleneksel DC dayanım testine alternatif olarak son 20 yıl içinde geliştirilmiş, kablo izolasyonuna zarar vermeyen ve işletme akımında (AC) kabloyu test edebilen bir test yöntemidir. VLF testi 3 adımdan oluşur;
0.1Hz AC VLF DAYANIM TESTİSadece yeni devreye alınacak kablolarda uygulanan bir testtir. Kablo toprağa serilmiş, ekleri ve başlıklarının montajı yapılmış halde iken test yapılır. Kabloya 0.1Hz Frekans seviyesinde işletme geriliminin 3 katı yani 3Uo Voltaj seviyesinde 15 - 60 dakika süre ile AC olarak gerilim uygulanır. Test sonununda kabloda bir arıza, ark meydana gelmez ise kablo devreye alınabilir. Eğer kablo test esnasında arızaya geçer ise, kablo arıza noktasal tespit işlemi uygulanır.
VLF Dayanım Testi sonucunda kablo izolasyon kalitesi hakkında herhangi bir sayısal değer alınamaz. Test sonucun kablo strese dayandı veya dayanamadı zayıf noktasından arızaya geçti, bilgisi edinilmektedir. Kablo izolasyonu, montajı ve işçiliği ile ilgili sayısal bilgiler Tan Delta ve Kısmi Deşarj ölçümü ile elde edilebilir.
|
VLF TAN DELTA TESTİTan Delta Testi VLF testinin 2. adımını oluşturur. Hem yeni devreye alınacak hemde işletmede bulunan kablolar için uygulanır.
Yeni Döşenmiş Kabloda, kablonun üretimden, taşınmasından, döşenmesinden, ekleri ve muflarında kullanılan malzemenin kalitesini, işçiliğini ve hatta montajı yapıldıktan sonra dahi olumsuz bir durumun olup olmadığını tespit etmeyi sağlar. Kablo izolasyonun sayısal olarak belirlememizi sağlar. İşletmede Bulunan Kabloda, izolasyonunun dış etkilerden dolayı zayıflaması, eklerde oluşan problemler (su girmesi, ek noktasının ayrılması ve açılması v.b.) ve başlıklarda zamanla oluşan kısmi deşarj oluşumlarının ve bunların miktarının tespiti amacıyla Tan Delta değerinin belli periyodlarda ölçülmesi çok önemlidir. Zaman içinde ölçülen VLF Tan Delta değerleri kablo arızaya geçmeden müdahale edilmesine imkan vermektedir.
TAN DELTA Testi sonucunda elde edilen Tan Delta değeri, kablo üzerindeki kaçak akımın kapasitif akıma oranı olarak formülüze edebiliriz. İzolasyon direnci en idela durumda R sonsuz olacaktır. Ancak hiçbir zaman R direnci sonsuz olamayacaktır. Çünkü kablo üzerindeki ekler, başlıklar ve diğer izolasyonu bozucu etkenler Direnç akımını arttıracaktır.
Buradan haraketle tan delta değeri yukarıdaki formülden haraketle 0'a ne kadar yakınsa, o kadar kablo izolasyonunun iyi olduğu söylenebilir. IEC ve IEEE standartlarında yeni kablolarda istenen Tan Delta değeri 1.2 E-3 ve altı olması istenmektedir. Yaşlanmış kablolarda bu değer 2.2 E-3 ve altıdır. |
VLF KISMİ DEŞARJ BOŞALIM NOKTASAL TESPİTİ
VLF Testinin 3. aşaması Kısmi Deşarj Boşalım Noktası Tespitidir.
Tan Delta değerlerinin yüksek çıktığı kablo testlerinin devamında muhtemel zayıf noktaların tespiti için VLF PD (Partial Discharge) testi yapılmaktadır. Bu test ile kablo üzerinde bulunan zayıf ek noktaları, kablo başlıklarındaki ve ağaçlanma etkisinin ortaya çıktığı noktalardaki kısmi deşarj boşalımlarının miktarı ve metre cinsinden yerleri tespit edilmektedir.
Tan Delta değerlerinin yüksek çıktığı kablo testlerinin devamında muhtemel zayıf noktaların tespiti için VLF PD (Partial Discharge) testi yapılmaktadır. Bu test ile kablo üzerinde bulunan zayıf ek noktaları, kablo başlıklarındaki ve ağaçlanma etkisinin ortaya çıktığı noktalardaki kısmi deşarj boşalımlarının miktarı ve metre cinsinden yerleri tespit edilmektedir.
CANLI KABLOLARDA KISMİ DEŞARJ BOŞALIM TESPİTİ
VLF Testi Off Line yani kablonun enerji taşımadığı koşullarda, kablonun işletme geriliminin 3 veya 2.5 katı gerilim seviyesi ile yapılan testir. Test için kabloda enerji kesintisi yapılamadığı durumlarda, On Line Kısmi Deşarj Boşalım Seviyesi testi yapılmaktadır. Yani kablo enerji taşırken test yapılır. Test sonucunda kablo üzerindeki kısmi deşarj boşalım noktaları boşalım miktarları ile tespit edilir.
Bu test sadece OG değil Ekstra YG olan 154kV ve üstü kablolar içinde uygulanabilir.
Bu test sadece OG değil Ekstra YG olan 154kV ve üstü kablolar içinde uygulanabilir.
